HE „Vrla 1“
HE „Vrla 1“ prva u nizu od četiri „Vlasinske HE“. Specifična je po tom što je njena mašinska hala izgrađena u brdu. Sa spoljnje strane vidi se razvodno postrojenje i izlazni tuneli. Mašinska hala je elipsasta betonska galerija, u kojoj su smešteni: četiri vertikalna agregata sa Pelton turbinama i jedan kućni agregat. Korišćenjem svih dotoka voda, odnosno ukupnog energetskog kapaciteta jezera i prepumpane vode Lisine, može dati godišnju proizvodnju od 95 miliona kWh. „Preradom" jednog kubika vode iz Vlasinskog jezera agregati HE „Vrla 1“ daju 0,74 kWh i to je, s obzirom na najveći pad, razumljivo i najveća proizvodnja po kubiku vode. Prolaskom kroz ostale tri stepenice, dobija se ukupni efekat od 1.858 kWh po kubiku vode iz Vlasinskog jezera.
Podaci za HE
Snaga elektrane | 50,66 MW |
Ukupni instalisani protok | 18,32 m3/s |
Tip | Akumulaciona |
Datum prve sinhronizacije | 10.7.1955. i 20.11.1975. |
Turbine A / B
Proizvođač | Litostroj |
Tip turbine | Pelton |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 11,94 MW |
Maksimalni pad | 338 m |
Minimalni pad | 314 m |
Turbine C / D
Proizvođač | ČKD |
Tip turbine | Pelton |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 14,52 MW |
Maksimalni pad | 337,96 m |
Minimalni pad | 314,10 m |
Generatori A / B
Proizvođač | R.Končar |
Prividna snaga | 16 MVA |
Aktivna snaga | 11,2 MW |
Faktor snage | 0,8 |
Generatori C / D
Proizvođač | Škoda |
Prividna snaga | 15,75 MVA |
Aktivna snaga | 14,13 MW |
Faktor snage | 0,9 |
Blok transformator A
Proizvođač | R.Končar |
Nominalna snaga | 16 MVA |
Prenosni odnos | 6,3/121 kV |
Blok transformator
B
Proizvođač | Feranti |
Nominalna snaga | 17.5 MVA |
Prenosni odnos | 6,3/115 kV |
Blok transformator C / D
Proizvođač | Škoda |
Nominalna snaga | 16 MVA |
Prenosni odnos | 6,3/121 kV |
Hidrološki podaci
Ukupna zapremina akumulacije | (165+7) 106 m3 |
Maks. energetski sadržaj | (198+13) GWh |
HE „Vrla 2“
HE „Vrla 2“ locirana u koritu reke Vrle, a na ulivu reke Bitvrđe, koja se kao i vode Gradskog potoka i reke Vrle uvodi u organe ove elektrane. Sistem „Vrle 2“ počinje akumulacionim basenom zapremine 100 hiljada kubika vode reke Vrle, koji je izgrađena odmah ispod izlaznih voda „Vrle 1“ i služi za kompenzaciju njenih voda i dnevno izravnavanje Gradskog potoka i Bitvrđe. Akumulacija HE „Vrla 2“ formirana je izgradnjom brane u koritu reke. Voda iz kompenzacionog basena vodi se do mašinske zgrade tunelom dužine 3.568 m, protoka 18 kubika u sekundi. U mašinskoj zgradi smeštene su dve vertikalne frensisove turbine. Pored voda iz Vlasinskog i Lisinskog jezera, „dvojka" dobija godišnje iz toka Vrle, Gradske i Bitvrđe reke oko 15,3 miliona kubika i sa energetskim potencijalom po kubiku od 0,334 kWh daje u proseku godišnje 51 milion kWh. Sa A agregata aprila 1954. godine počela je proizvodnja električne energije.
Podaci za HE
Snaga elektrane | 24,00 MW |
Ukupni instalisani protok | 18,5 m3/s |
Tip | Akumulaciona |
Datum prve sinhronizacije | 9.4.1954. i 25.5.1975. |
Turbina A
Proizvođač | J.M.Voith |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 500 o/min |
Instalisana snaga | 11,28 MW |
Maksimalni pad | 153,9 m |
Minimalni pad | 136,7 m |
Turbina B
Proizvođač | ČKD |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 13,65 MW |
Maksimalni pad | 153,9 m |
Minimalni pad | 136,7 m |
Generator A
Proizvođač | R.Končar |
Prividna snaga | 14 MVA |
Aktivna snaga | 10,75 MW |
Faktor snage | 0,8 |
Generator B
Proizvođač | Škoda |
Prividna snaga | 15,75 MVA |
Aktivna snaga | 13,3 MW |
Faktor snage | 0,9 |
Blok transformator A
Proizvođač | Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/121) kV |
Blok transformator B
Proizvođač | Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/121) kV |
Hidrološki podaci
Ukupna zapremina akumulacije | (0,1 x 106) m3 (105) |
HE „Vrla 3“
Treća vlasinska centrala locirana je u selu Masurici, na desnoj obali istoimene reke. HE „Vrla 3“ je u konstrukcionom pogledu dovodnih organa - tunela, veoma specifična i zasigurno je jedinstveni objekat kod nas. HE „Vrla 2“ iskorišćenu vodu uvodi u jedinstveni lavirint podzemnih, horizontalnih i vertikalnih tunela gde se formira sopstvena akumulacija ove elektrane, ukupnog kapaciteta 50 hiljada kubika vode. Od pritoka sa sopstvenog područja (Vrla, Romanovska, Masurica) „Vrla 3“ dobija godišnje u proseku 30 milona kubika i sa energetskim potencijalom Vlasinskog jezera na svome padu i koeficijenta 0,44 kWh/m3, daje godišnju proizvodnju od 73 mil. kWh. Preko centralne komande ovde se prati rad sve četiri elektrane. U mašinskoj hali instalirana su dva vertikalna agregata s frensisovim turbinama.
Podaci za HE
Snaga elektrane | 28.95 MW |
Ukupni instalisani protok | 18,4 m3/s |
Tip | Akumulaciona |
Datum prve sinhronizacije | 10.5.1957. i 31.3.1975. |
Turbina A
Proizvođač | Litostroj |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 13.3 MW |
Maksimalni pad | 197.4 m |
Minimalni pad | 168.3 m |
Turbina B
Proizvođač | ČKD |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 17.02 MW |
Maksimalni pad | 192.3 m |
Minimalni pad | 168.3 m |
Generator A
Proizvođač | R.Končar |
Prividna snaga | 16 MVA |
Aktivna snaga | 12.8 MW |
Faktor snage | 0,8 |
Generator B
Proizvođač | Škoda |
Prividna snaga | 18.6 MVA |
Aktivna snaga | 16.57 MW |
Faktor snage | 0,9 |
Blok transformator A
Proizvođač | Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/121) kV |
Blok transformator B
Proizvođač | Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/121) kV |
Hidrološki podaci
Ukupna zapremina akumulacije | (0,05 x 106) m3 (5 x 104) |
HE „Vrla 4“
Poslednja, četvrta stepenica u vlasinskom sistemu – „Vrla 4“, nalazi se uz autoput nedaleko od Vladičinog Hana. Od ukupnog pada 884,5 m, za četvrtu elektranu preostao je 171 m. Pored prethodno izravnatih, u nju se još dovode preostale vode Masurićke reke i njenih manjih pritoka, ukupno godišnje oko 9,4 miliona kubika vode. Sa koeficijentom od 0,34 kWh, „Vrla 4“ godišnje proizvede u proseku 63 miliona kWh. Nakon poslednjeg iskorišćenja vlasinskih i svih usputnih voda, iz „Vrle 4“, sve one odvode se lepo uređenim otvorenim kanalom u Južnu Moravu.
Podaci za HE
Snaga elektrane | 24.84 MW |
Ukupni instalisani protok | 18.4 m3/s |
Tip | Akumulaciona |
Datum prve sinhronizacije | 15.2.1958. i 17.1.1975. |
Turbina A
Proizvođač | Litostroj |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 500 o/min |
Instalisana snaga | 11.84 MW |
Maksimalni pad | 164.2 m |
Minimalni pad | 145.7 m |
Turbina B
Proizvođač | ČKD |
Tip turbine | Francis |
Broj obrtaja | 600 o/min |
Instalisana snaga | 17.02 MW |
Maksimalni pad | 192.3 m |
Minimalni pad | 168.3 m |
Generator A
Proizvođač | R.Končar |
Prividna snaga | 14 MVA |
Aktivna snaga | 11.2 MW |
Faktor snage | 0,8 |
Generator B
Proizvođač | Škoda |
Prividna snaga | 15.75 MVA |
Aktivna snaga | 13.6 MW |
Faktor snage | 0,9 |
Blok transformator A
Proizvođač | ABS Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/37,5) kV |
Blok transformator B
Proizvođač | Minel - Transformatori |
Nominalna snaga | 20 MVA |
Prenosni odnos | (6,3/37,5) kV |
Hidrološki podaci
Ukupna zapremina akumulacije | (0.103 x 106) m3 (1,03 x 105), (103 x 103) |
PAP „Lisina“
U okviru II faze sistema „Vlasinskih hidroelektrana“ izgrađeno je PAP „Lisina" čija je funkcija prepumpavanje vode iz Lisinskog u Vlasinsko jezero. Puštanjem u rad ovog postrojenja proizvodnja „Vlasinskih HE“ povećana je na 280 – 300 miliona kVh uz potrošenu energiju za pumpanje od 65 do 75 miliona kWh. Akumulacija „Lisina" formirana je na sastavu reka „Božica" i „Lisina", Akumulacija ima ukupnu zapreminu od 9,3 miliona m³, od čega je 7,5 miliona m³ korisna zapremina. Potencijalna energija jezera iznosi 14 miliona kWh električne energije. Godišnje se u proseku prepumpa 75 miliona m³ vode, odnosno utroši se 75 miliona kWh energije za prebacivanje pomenute vode (za 1 m³ vode potroši se 1.003 kWh u optimalnim uslovima).
Podaci za PAP „Lisina“
Instalisana snaga | 28,6 MW |
Instalisani protok | (2 x 3,75) m3/s |
Datum prve sinhronizacije | 8.6.1978. |
Pumpe 1 / 2
Proizvođač | VOITH |
Tip turbine | centrifugalna |
Broj obrtaja | 1500 o/min |
Instalisana snaga | 13,3 MW |
Maksimalni napor | 350 m |
Minimalni napor | 320 m |
Motori 1 / 2
Proizvođač | BBC |
Tip turbine | 14,3 MVA |
Faktor snage | 0,95 |
Monofazni blok transformatori
Proizvođač | BBC |
Nominalna snaga | (3 x 10) MVA |
Prenosni odnos | (115 / 6,3) kV |
Hidrološki podaci
Ukupna zapremina akumulacije | 9,3 x 106 m3 |
Maksimalni energetski sadržaj | 7,5 x 106 x 1,85 = 13,9 GWh |