HE Bistrica

​Gradnja HE "Bistrica" počela je izgradnjom brane Radoinja. Tokom gradnje brane, vode reke Uvca propuštane su kroz optočni tunel koji je kasnije preuređen u temeljni ispust. Nasuta kamena brana Radoinja nalazi se na reci Uvac, na 43km od ušća Lima. Ova brana, koja je zauvek je zaustavila Uvac, sastoji se iz dva dela, razdvojenih betonskim prelivom, širine oko 64m i stvara akumulaciju Radoinja,zapremine bruto 7.600.000m3 koja se proteže oko 12 km duž Uvca, sve do uzvodne HE "Kokin Brod". Brana je visoka 40 metara, duga 361 metar, ugrađeno je oko 120.000m3 kamena, a izgrdnja je trajala tri godine. Na ovoj brani sticano je potrebno iskustvo jer, prvi put – bar u Srbiji – primenjeno je masovno miniranje pomoću dubinskih mina, kao i komorno miniranje.  Rad na iskopu tekao je teško, isključivo ručno. Odvoz iskopanog materijala obavljan je vagonetom, a kao pogonski mehanizam upotrebljeno je električno vitlo. Akumulacioni bazen Radoinja i mašinsku zgradu HE "Bistrica" povezuje dovodni tunel dužine 8.026 metara, prečnika 4 metra. Tunel najvećim delom prolazi kroz masivne i pločaste krečnjake. On je jedan od najzanimljivijih i značajnih objekata čija je namena da vodu iz akumulacije Radoinja odvede do turbina HE "Bistrica".

Normalno izvođenje radova u tunelu često je ometalo, pored pojave voda i obrušavanje materijala. Na probijanju poslednjih kilometara tunela, dogodila se velika nesreća 1958.godine, u kojoj su živote izgubila 32 minera. U tunelu, u kome se nalazio magacin sa eksplozivom izbio je požar, a zatim i velika eksplozija. Od gasova stvorenih posle eksplozije nastradalo je 25, a trovanju je podleglo još 7 minera. Tokom izgradnje HE "Bistrica" život je izgubilo još pet radnika.

Za slučaj da pri najvišem vodostaju u akumulaciji dođe do naglog zaustavljanja agregata, predviđen je pomoćni preliv levkastog oblika, kojim bi se voda slobodno odvodila napolje.

Dovod vode od vodostana do mašinske zgrade HE "Bistrica" izveden je sa dve cevi pod pritiskom, dužine 1.357 metara i prečnika 2,2/2,1 metara. One su montirane – zavarene od dv​e stotine cevi, dugih prosečno 10 metara, a teških od 8 do 14 tona. Kroz ove cevi vode Uvca, sa blizu 400 metara visine, stropoštavaju se od vodostana na turbine HE "Bistrica".

Sve veće objekte na HE "Bistrica" izvelo je GP "Tunelogradnja", u periodu od 1955. do 1960.god. Građevinski radovi su završeni na vreme, čime je omogućeno da HE "Bistrica" bude puštena u probni rad šest meseci pre roka.

Razvodno postrojenje, koje je privi put u tadašnjoj Jugoslaviji pušteno pod napon od 220 kilovolti, prima proizvedenu električnu energiju HE "Bistrica" i preko dalekovoda dugog 200 km plasira je u sistem EPS-a.

    

Top